Umiejętności miękkie w IT
pytania do Róży Szafranek

Moim gościem będzie Róża Szafranek – specjalistka ds. HR. Pracuje w branży IT, ze startupami i rozwijającymi się firmami. Z sukcesami prowadzi podcast o nazwie Ludzie z Pracy. Jeśli jesteś zainteresowany relacjami w pracy zapraszam ciebie na moje pozostałe artykuły związane z  komunikacją w pracy:

• Jak powiedzieć komplement? (i nie wyjść na lizusa)
• Jak radzić sobie z szefem ?
• Rodzaje irytujących szefów

Cała prawda o umiejętnościach miękkich podczas rekrutacji okiem doświadczonego HR z branży IT. Ciekawe triki i sztuczki, które uczynią Ciebie bardziej sprytnym na rynku pracy.

Dodatkowo tematy dla firm:

• Jak przedsiębiorca powinien szukać pracowników?
• Jak rekrutować zdalnie?

Czy kompetencje miękkie są brane pod uwagę podczas rekrutacji w IT?

Jak najbardziej, są nie tylko brane pod uwagę, ale też często decydują o zatrudnieniu. Zespoły buduje się z ludzi, a nie tylko z wyekstrahowanej z nich wiedzy i umiejętności twardych. Zwłaszcza, że dziś żyjemy w świecie, w którym na stałe wpisana jest niejasność i zmienność. Dlatego to, jak ktoś podchodzisz np. do zdobywania nowych umiejętności, czy chęci dzielenia się wiedzą albo odpornością na krytykę jest równie ważne jak umiejętności techniczne.

A sposobów weryfikacji jest mnóstwo i ja polecam, by je w trakcie jednej rekrutacji ze sobą wymieszać. Można zadać pytania behawioralne i retro-behawioralne, czyli np. poprosić o opis sytuacji, zdarzenia, doświadczenia. Można stworzyć sytuację, w której danie feedbacku i reakcja kandydata tu i teraz będzie możliwa. Można też zadać pytania hipotetyczno-behawioralnie np. poprosić o zaproponowanie pomysłu i go skrytykować. Kolejna rzecz to pytania o refleksje i  wnioski, np. jak kandydat podsumowuje to, czego doświadczył, jak patrzy na to z perspektywy czasu, kolejnych doświadczeń i co dziś zrobiłby inaczej lub zmienił. Jedyne, czego na pewno nie warto robić, to zadawać pytań o umiejętności miękkie wprost, np. jak sobie radzisz z komunikacją w zespole? No bo chyba nie wyobrażamy sobie, że ktoś powie, że słabo ;-).

Na jakie umiejętności miękkie kandydaci o pracę powinni zwracać największą uwagę podczas rekrutacji?

Nie ma jednego zestawu pożądanych umiejętności, bo każda firma przed rekrutacją musi wybrać kilka cech, które są z jej punktu widzenia najważniejsze. Często managerowie czy właściciele mówią, że “szukają najlepszych kandydatów”. To jest zdanie – wytrych. Szukamy ludzi, którzy są do nas najlepiej dopasowani, którzy podzielają nasze wartości, ale jednocześnie wniosą do organizacji coś nowego. Szukamy tych, którzy pasują, a nie najlepszych.

Gdybym jednak miała wskazać jakiś uniwersalny zestaw, powiedziałabym, że większość firm chce współpracować z ludźmi, którzy umieją przyjmować feedback, nie mają hermetycznego sposobu myślenia i są elastyczni, skłonni do zmian: punktu widzenia, swojego zdania, pomysłu, projektu czy nawet zakresu obowiązków.

Jak zostać rekruterem w IT? Na jakie umiejętności warto zwrócić uwagę?

Rekruter w IT to jest właśnie zawód, w którym bardzo wiele zależy od cech i umiejętności. Takie cechy, które w jego wykonywaniu przydają się to: empatia czy dobrze rozwinięta inteligencja społeczna, czyli nawiązywanie relacji, prowadzenie rozmów, parafrazowanie, słuchanie i rozumienie drugiej strony. Bardzo przydają się też: elastyczność, bystrość i otwartość na rozwiązywanie problemów, czyli talent managerski. A z innego trochę obszaru – bardzo ważne są analityczność, dokładność, a także wytrwałość.

Z umiejętności na pewno przydadzą się: wyszukiwanie informacji i znajomość narzędzi, a także umiejętności organizacji pracy i znajomość marketingu.

Czy są jakieś specjalne kursy uczące tego zawodu?

Jeśli ktoś jest zainteresowany kompetencjami rekrutera, zapraszam na bezpłatne webinary, które są dostępne na kanale kursu online Skuteczny Rekruter IT:

A osoby, które chcą się nauczyć rekrutacji na mój ponad 12-godzinny kurs online o skutecznej rekrutacji, z czego 9 godzin to video, podzielone na 78 lekcji, a reszta to testy wiedzy, analiza skryptów, materiałów i przykładowych rozmów z kandydatem i klientem. Całe flow kursu i informacje dostępne jest tutaj: skutecznyrekruter

Czy lepiej szukać pracowników przez sieć kontaktów, czy przez ogłoszenie w Internecie?

Małe firmy na samym początku działalności często zatrudniają swoich znajomych, kolegów ze studiów czy rodzinę. Ma to swoje plusy i minusy – plusem jest m.in. to, zwykle do znajomych osób mamy dużo większe zaufanie i że w wielu sytuacjach na początku zaangażowanie może być ważniejsze od doświadczenia. Do minusów należy na pewno stronniczość – nie jesteśmy w stanie obiektywnie bliskiej nam osoby ocenić, choćby nie wiem jak bardzo wydawało nam się, że jest inaczej ;).

Dużo ważniejsze jednak niż samo źródło pozyskania kandydata ważne jest to, jak będziemy go rekrutować i jak podejdziemy do weryfikacji jego umiejętności, kompetencji i doświadczenia. Nie bez znaczenia jest też to, jak będziemy próbować uchronić się przed tą stronniczością czy brakiem obiektywizmu, bo one czyhają na każdego i żaden manager, rekruter ani właściciel firmy nie jest od nich wolny.

Czy polskim specjalistom w branży IT, potrzeba więcej kompetencji miękkich?

Na pewno tak. Zwłaszcza, że żyjemy w świecie, który już teraz oczekuje od nas dopasowania się, elastyczności i otwartości na zmiany, a proces funkcjonowania w niepewności będzie się pogłębiał. Według różnych szacunków od 20 do 50 % zawodów, które będą wypełniać rynek pracy za 20 lat dziś jeszcze nie istnieje!

Dlatego zdecydowanie więcej potrzeba nam otwartości na feedback, lepszej komunikacji, umiejętności współpracy i radzenia sobie z niepewnością, presją i stresem. Bo odporność nie jest wrodzona – trzeba ją ćwiczyć – i to niekoniecznie musi być brutalny trening przejścia przez najgorsze doświadczenia. To nieprawda, że “to, co nas nie zabije, to nas wzmocni”, bo często, co nas nie zabije, to nas tak pokiereszuje, że nam się odechciewa działania na długie miesiące, a czasem i lata. Dlatego trzeba radzenie sobie, odporność i umiejętności miękkie ćwiczyć zawczasu, by móc skorzystać z nich wtedy, gdy będzie potrzeba. A to – jeśli jeszcze się nie zdarzyło – zdarzy się nam wszystkim na pewno.

Jak HR patrzy na osoby, które w trakcie kariery zawodowej przebranżowiły się i chcą pracować w IT, jeśli wcześniej nie skończyły studiów informatycznych?

Mądry HR patrzy bardzo przychylnym okiem. Super też, jeśli może przekonać do wartości takich osób biznes i osoby techniczne, bo zdarza się, że HR ma właśnie od biznesu i osób technicznych wymogi, że ktoś bezwzględnie musi skończyć studia informatyczne i wiele nie może z tym zrobić. Widać jednak, że firm z takim konserwatywnym podejściem jest coraz mniej. A rezygnacja z wymogu ukończenia konkretnych studiów jest tylko kwestią czasu, bo rynek IT cierpi na rosnący brak specjalistów z dyplomem inżynierskim, a uczelnie nie wypuszczają dostatecznie dużo absolwentów, by tę dziurę zasypać. Kluczowe jest to, ile jesteś w stanie zrobić, by się uczyć i rozwijać, w jakim tempie to robisz, jaka jest Twoja otwartość i elastyczność, a nie jakie studia masz za sobą.

Jak niedoświadczony junior powinien rozmawiać na temat wynagrodzenia, podczas podejmowania pierwszej pracy?

Negocjacja wynagrodzenia to bardzo szeroki temat, zwłaszcza, że często nadal jesteśmy w sytuacji braku jawności wynagrodzeń ze strony firmy. Jeśli takich widełek nie masz, powiedz rekruterowi kwotę, jaka Cię interesuje i zapytaj, czy jest ona z Twoim doświadczeniem i na tę pozycję osiągalna. Jeśli rekruter nie daje jasnej odpowiedzi, a Ty boisz się, że podana przez Ciebie kwota jest zbyt wysoka, powiedz, że możesz negocjować, bo bardziej jako juniora interesuje Cię zdobycie doświadczenia i rozwój, niż wynagrodzenie. Rekruter wtedy powinien zapytać Cię o Twoje minimum, by firma nie zaproponowała Ci czegoś, co będzie poniżej granicy Twojej akceptacji.

Jak firma szukająca pracownika może przygotować się do rekrutacji zdalnej?

Jeśli rekrutujesz zdalnie w czasach kryzysowych i jest to dla Ciebie nowy proces, bo wcześniej ten proces był prowadzony stacjonarnie, musisz przede wszystkim zadbać o to, by Twoi kandydaci nie mieli poczucia tymczasowości. Zrób możliwie dużo, by nie poczuli, że zatrudniasz ich niedbale, na chwilę i nie przykładasz się do procesu, bo “i tak nie wiadomo, co będzie”. Zadbaj o to, by kandydata rekrutowało kilka osób, by uniknąć stronniczości, zadaj pytania różnego typu, postaw kandydata w różnych sytuacjach. Niech nie rozleniwia Cię to, że Twoi kandydaci mogą teraz bardziej niż zwykle potrzebować pracy. I pamiętaj, że Twoje podejście do kandydatów w rekrutacji i w trakcie onboardingu przełoży się na przywiązanie do firmy Twoich kandydatów i przyszłych pracowników. Zmniejszy także prawdopodobieństwo, że zaraz po kryzysie zaczną rozglądać się za nowym miejscem pracy.

Czy należy dodawać do CV list motywacyjny podczas rekrutacji?

Nie. Twórz tylko te dokumenty, o które firma prosi. Jest bardzo mała szansa, że napisanie listu motywacyjnego zostanie odebrane jako dowód na to, że bardzo zależy Ci na danej pozycji. Znacznie bardziej prawdopodobne, że zostaniesz odebrany/odebrana jako osoba, która nie przeczytała ze zrozumieniem ogłoszenia. A już najbardziej prawdopodobne jest, że Twoje listu po prostu nikt nie przeczyta ;). Skup się więc na dopieszczeniu CV i na jego dopasowaniu do danej oferty zamiast tworzyć dodatkowe dokumenty.

Jakich języków obcych warto uczyć się w IT?

Dominującym językiem w IT jest j. angielski i głównie jego warto się uczyć – zwykle musi to być poziom co najmniej komunikatywny – w wielu firmach pomimo komunikacji w j. polskim na co dzień ze współpracownikami, komentarze w kodzie czy dokumentacja pisane są po angielsku. Często też współpracuje się z zespołami zza granicy, więc oczekiwany poziom to często min. B2.

Konkluzja

Po rozmowie z Różą przyszły mi na myśl następujące wnioski

• Umiejętności miękkie są kluczowe podczas rekrutacji i często decydują o zatrudnieniu.
• Firmy szukają ludzi, którzy są najlepiej dopasowani.
• Warto ćwiczyć otwartości na feedback, lepszą komunikację , umiejętności współpracy i radzenie sobie z niepewnością, presją i stresem.

Cały wywiad potwierdza, że naprawdę trzeba zająć się rozwojem osobistym i zacząć zwracać uwagę na umiejętności miękkie, które okazują się równie ważne jak umiejętności techniczne.

Zapraszam do dołączenia na naszej grupie Facebook

Ostatecznie w zamian za dostarczoną treść, proszę więcej uśmiechu w cyfrowym świecie! 😉